Religia - fundamentem nauki ( i kultury oczywiście)

Proszę na wstępie, żebyście Państwo, uważnie potem sprawdzili jakie są reakcje na tekst i co one mówią o reagujących w ten czy inny sposób.

Ani komuna ani nowobogaccy nie są w stanie wyjaśnić fenomenu religii. Dla nich religia to albo opium dla ludu, albo jakiś zbiór zabobonów. A to że religia jest fundamentem nie tylko kultury, lecz nawet, o zgrozo, nauki, to przecież naruszenie ich dogmatów marksistowskich, które głoszą, że Kościół zwalczał naukę, palił uczonych na stosie i wybijał innowierców. Kołomyja w głowach, spowodowana najczęściej osobistymi kompleksami i urazami.. Wczoraj zamieściłem tekst zahaczający o kwestie religii i widzę, że problem trzeba wyjaśnić.

Jeżeli religia jest zjawiskiem tak powszechnym i nie ma grupy ludzkiej bez religii, to najwyraźniej spełnia jakąś istotną rolę z punktu widzenia kryteriów teorii ewolucji. Zatem pozwoliłem sobie przypomnieć forumowiczom, jak na religię należy patrzeć z punktu widzenie teorii ewolucji i powtarzam wpis sprzed kilku miesięcy. Ale o roli KK tym razem nie będę wspominał, bo tego można się dowiedzieć z powszechnie dostępnych poważnych książek historycznych.

Ludzie nie zdają sobie sprawy z dwoistości natury ludzkiej, choć ta informacja jest gotowa, leży na talerzu. Dwoistość ta polega na tym, że czlowiek żyje w świecie materialnym i spolecznym jednocześnie, a mówiąc jeszcze precyzyjniej, żyje w świecie kultury oraz w świecie natury.

Zwierzęta żyją wyłącznie w świecie natury. Dlaczego człowiek żyje w świecie kultury i co to oznacza ?

Otóż kultura oznacza dwie rzeczy – umiejętność wytwarzania rozmaitych obiektów ( materialnych i ideowych) i przechowywania ich jako zasobu kulturowego. Małpy i niektóre ptaki czy ośmiornice też potrafią myśleć i rozwiązywać problemy, ale nie potrafią tworzyć instytucji, dzięki którym człowiek, jako społeczność, zapamiętuje obiekty kulturowe. Instytucja jest rodzajem pamięci zewnętrznej, niezbędnej żeby kultura powstała i się dalej rozwijała i kumulowała. Tworzy efekt zapadki.

A jak do tego doszło ? Jak z czegoś w rodzaju szympansa, a potem hominida, człowiek stał się istotą kulturową ?

Jak wspomnialem wyżej, czlowiek żyje w dwóch światach. W świecie materialnym i w świecie społecznym. Życie w tych różnych światach wymaga dwóch różnych mechanizmów umysłowych.

W świecie społecznym czlowiek od dawna żyje w instytucji, INSTYTUCJI rodzinnej i aby móc wchodzić w interakcje z innymi musi posiadać pewien mechanizm umysłowy pozwalający mu na nawiązywanie relacji międzyludzkich. Takim mechanizmem jest intencjonalność czy mówiąc inaczej znajomość wrodzona Teorii Umysłu. Człowiek potrafi odczytywać intencje innych i dzięki temu mozliwe jest życie społeczne i rozwój społeczny i kulturowy dzięki tworzonym instytucjom na bazie instytucji pierwszej jaką jest rodzina, która utrwala pewne wyuczone sposoby wzajemnych zachowań. To jest ta pierwsza pamięć zewnętrzna, wymuszona przez czystą biologię.

Pytanie drugie wiąże się z faktem, że tak człowiek jak i szympans potrafią myśleć i rozwiązywać problemy, choć na nieco innych poziomach. Ale od myślenia do nauki daleka droga i tu pojawia się pytanie o to, jaki mechanizm sprawił, że od praktycznych umiejętności, których nauczył się w rodzinie przeszedł do sformalizowanej instytucji jaką jest nauka. Relacje w rodzinie to głównie, oprócz raconalnych, relacje emocjonalne, więc jak się rozwinął sformalizowany pierwiastek racjonalny w ludzkiej naturze ?

Odpowiedż jest nie do przyjęcia dla wszelkiego lewactwa, bo lewactwo uczyć się nie lubi, ono polega na chciejstwie i emocjach.

Pierwiastek racjonalny rozwinął się dzięki religii. Do tej pory człowiek dysponował jednym tylko mechanizmem, pozwalającym na tworzenie kultury, rozwiniętym w instytucji rodziny, a była nim znajomość intencjonalności/teorii umysłu. Jak to z ewolucją bywa, ewolucja wykorzystała ten mechanizm do stworzenia nauki.

Człowiek pierwotny przypisał intencjonalność siłom natury, stąd pojawiły się w ludzkim umyśle pojęcia ogólne, oderwane od konkretnej rzeczywistości i tak pojawiła się umiejętność abstrakcyjnego rozumowania. Pojawiły się kult, religia, kapłani, oderwani od bieżącej codziennej rutyny walki o chleb i tak powstała pierwsza kluczowa instytucja społeczna poza rodziną, z której potem powstały instytucje kolejne, takie jak szkoły i uniwersytety. W tej warstwie nie ma żadnych cudów, są konkretne mechanizmy.

Dla jasności wywodu, powtórzę,że istnieją dwa mechanizmy umysłowe – te do analizy relacji społecznych, czyli intencjonalność/teoria umysłu, ograniczona do ludzi i w minimalnym stopniu dostępna także niektórym naczelnym oraz mechanizm do analizy relacji przyczynowo-skutkowych, którymi dysponuje większość istot żywych w rozmaitym stopniu. Tylko u ludzi mechanizm rozumienia relacji przyczynowo-skutkowych został sformalizowany i zinstytucjonalizowany. Dzięki religii właśnie.